Dystopia vs Post Apocalyptic : ทำความเข้าใจผ่านภาพยนตร์และการ์ตูน

Dystopia และ Post Apocalyptic เป็นชื่อแนวอย่างหนึ่งของนวนิยาย ภาพยนตร์ และการ์ตูน โดยทั้ง 2 แนวนั้นมีความคล้ายคลึงกันจนทำให้หลายคนอาจเข้าใจผิด

Dystopia

          Dystopia เป็นคำที่มีความหมายตรงข้ามกับ Utopia และเพื่อการอธิบายง่าย ๆ มาทำความรู้จักกับ Utopia กันก่อน

https://medium.com/@james0vince/utopia-vs-dystopia-c37433648558

          Utopia คือ สังคมในอุดมคติ เป็นดินแดนที่มีสภาพทางการเมืองและสังคมที่สมบูรณ์ ทุกคนเคารพกฎระเบียบและอาศัยอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข ซึ่งทั้งหมดนั้นไม่สามารถเกิดขึ้นได้จริงพร้อมกัน

          ลองนึกไปถึงสมัยเรียนพุทธประวัติ เราจะเห็นว่าเจ้าชายสิทธัตถะนั้นตั้งแต่เกิดมาได้พบเจอแต่ความสุขความสบาย เพราะพระบิดากลัวว่าพระโอรสจะออกบวชตามคำทำนายของพราหมณ์ทั้ง 8 จึงจัดฉาก สร้างเรื่องเพื่อให้พระโอรสหลงใหลในความสุขนั้น แต่เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะมีโอกาสได้ออกไปนอกพระราชวังก็ได้พบเจอกับความจริงที่พระบิดาพยายามเก็บซ่อน ซึ่งคือความเจ็บไข้และความตาย

          จากตัวอย่างนี้สังคมในพระราชวังก็คือ Utopia ในแง่ของความสุขสำหรับเจ้าสิทธัตถะ ซึ่งสังคมดังกล่าวไม่ได้ให้ความสุขกับทุกคน โดยเฉพาะประชาชนที่อยู่นอกพระราชวัง "เบื้องหลัง Utopia คือความจริงอันโหดร้าย"

https://www.litro.co.uk/wp-content/uploads/2016/10/Utopia-and-Dystopia.png

          นอกจากนี้ Dystopia ก็ยังรวมถึงสังคมที่มีปกครองแบบเผด็จการ โดยทุกอย่างจะต้องอยู่ใต้กฏของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง

ข้อสังเกตวรรณกรรมแนว Dystopia 

Dystopia มักจะเป็นเรื่องราวที่เน้นไปที่การเมืองการปกครอง และมักจะประกอบด้วย
- ความไม่ยุติธรรม
- การแบ่งชนชั้น
- การปกครองแบบเผด็จการ
- ขาดอิสรภาพ
- การปฏิวัติ

ตัวอย่างภาพยนตร์และแอนนิเมชันแนว Dsytopia

The Hunger Games

http://cdn.collider.com/wp-content/uploads/the-hunger-games-poster.jpg

การปกครองหลังสงครามของผู้ชนะที่ต้องการให้ผู้แพ้จดจำ ฝ่ายที่แพ้สงครามจะถูกเลือกออกมาฆ่ากันเอง การแข่งแต่ละครั้งจะมีผู้ชนะเพียงคนเดียวที่มีโอกาสได้อยู่รอด

Divergent Series

https://s.yimg.com/ny/api/res/1.2/ew8.whlhqs0UpZfz1wsYhg--/YXBwaWQ9aGlnaGxhbmRlcjtzbT0xO3c9ODAwO2lsPXBsYW5l/http://media.zenfs.com/en-US/blogs/movie-news/f2309dc6-4909-4a83-a9d3-6337a362a8fe_Divergent1sht_fin5New-Billing-Yahoo-1.jpg

สังคมที่แบ่งคนออกเป็นกลุ่ม ๆ ตามลักษณะ คนที่ไม่เหมาะกับกลุ่มใดเลยจะไร้ที่อยู่ และคนที่มีหลายลักษณะจะถูกฆ่า

The Maze Runner

https://www.heyuguys.com/images/2014/07/The-Maze-Runner-1-Sheet-250714.jpg

กลุ่มคนไร้ความทรงจำที่จำเป็นต้องใช้ชีวิตท่ามกลางเขาวงกต เพราะการออกไปอาจต้องตาย

In Time

https://i.pinimg.com/originals/db/72/2f/db722f8893ca761f68e7e53aebd3402e.jpg

โลกที่เศรษฐีเป็นอมตะ ทุกสิ่งทุกอย่างซื้อได้ด้วยเวลา

The Matrix

http://www.impawards.com/1999/posters/matrix_ver1_xlg.jpg

โลกนี้ไม่ใช่ความจริง แล้วความจริงคืออะไร? หนึ่งในภาพยนตร์ในตำนาน ค่อนข้างปรัชญา

No.6

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/th/8/88/NO._6.jpg

โลกในอุดมคติที่สมบูรณ์แบบมีเบื้องหลังเป็นแบบไหน? แนะนำสำหรับสาววาย

Psycho-Pass

https://cdn.traileraddict.com/content/madman/psycho-pass-poster.jpg

การก่ออาชญากรรมสามารถวัดค่าเป็นตัวเลขได้ ชีวิตเราควรเป็นอย่างไรมีคนวางไว้ให้หมดเลย

Code-Geass

https://i.pinimg.com/originals/8a/bb/dc/8abbdc2a224861688c884239dc529a96.jpg

สงคราม หุ่นรบ เล่ห์เหลี่ยม และการปฏิวัติที่น่าประทับใจที่สุด

Attact on Titan

https://www.dramafever.com/st/news/images/654681f8eefdc13ad8dee196ff2a74f71366329524_full.jpg

ในกำแพงอาจไม่ใช่ที่ที่ปลอดภัยที่สุด ประวัติศาสตร์ที่เล่ามาอาจไม่ใช่เรื่องจริง

Darker than Black

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhriHqpEJSKOISkPBPu-gGpBYyAY5xXTjea2lHLMKPxyG8fLzXpG9iZ6OIffJo_J9x5hqCo252UX6qpUHhY6NvbOIFS-29Kw57_4rZeaVcf7tOnUin4q2aFuEexfGVw-6g16CMuzDAaDz4J/s1600/darkerthanblack01.jpg

โลกที่เต็มไปด้วยอาชญากรที่มีพลังวิเศษ และเบื้องหลังที่ถูกปิดบัง

Post-Apocalyptic

          Post-Apocalyptic คือวรรณกรรมที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับโลกหลังภัยพิบัติหรือสงคราม มีที่มาจาก Apocalypse วันสิ้นโลกในพันธสัญญาใหม่ของคัมภีร์ไบเบิล กล่าวถึงสิ่งที่มนุษย์ต้องเผชิญหากฝ่าฝืนกฎบัญญัติพระเจ้า โดยพระเจ้าจะสร้างผนึกแห่งหายนะไว้ 7 ชิ้น (Seven Seals) ซึ่งหากผนึกถูกทำลายก็จะเกิดภัยพิบัติ สงคราม ความอดอยาก ความตาย ธรรมชาติกลับตาลปัตร เกิดความวุ่นวายต่าง ๆ จนสิ้นสุดเมื่อโลกกลับสู่ความเงียบอีกครั้ง

ข้อสังเกตวรรณกรรมแนว Post-Apocalyptic 

          Post-Apocalyptic มักจะเป็นเรื่องราวที่เน้นไปที่การเอาชีวิตรอด การสร้างสังคมและอารยธรรมใหม่

ตัวอย่างภาพยนตร์แนว Post-Apocalyptic 

The Walking Dead

https://www.gbposters.com/media/catalog/product/cache/1/image/9df78eab33525d08d6e5fb8d27136e95/t/h/the-walking-dead-city-maxi-poster-1.16.jpg

เอาชีวิตรอดจากซอมบี้และคนอื่นที่ไม่ใช่กลุ่มของตัวเอง

World War Z

https://vignette.wikia.nocookie.net/world-war-z-film-series/images/e/e4/World_War_Z_theatrical_poster.jpg/revision/latest?cb=20130624214639

ถ้าถูกซอมบี้กัดจะกลายเป็นพวกมันภายใน 12 วินาที

Mad Max Fury Road

https://img00.deviantart.net/4cda/i/2015/118/e/d/poster_3_fury_road_mad_max_by_cesaria_yohann-d8rd450.jpg

โลกที่แทบไม่เหลืออะไรอีกแล้ว และคนมีน้ำเป็นพระเจ้าได้

Waterworld

https://i.pinimg.com/736x/60/69/1b/60691b9ff8dbe07d2db3d12ab8c2775b.jpg

เรื่องราวการเอาชีวิตรอดหลังน้ำท่วมโลก

          อ่านมาถึงตรงนี้หลายคนก็อาจจะยังสับสนอยู่ ซึ่งก็ไม่น่าแปลก เพราะแท้จริงแล้วทั้ง 2 แนวนั้นแยกออกจากกันได้ยาก ลองคิดดูว่าการจะเกิดการปกครองแบบใหม่อย่าง Dsytopia ได้อย่างไร หากก่อนหน้านั้นไม่เกิดเหตุการณ์ Post-Apocalyptic มาก่อน

          Post-Apocalyptic และ Dsytopia เป็นลำดับเหตุการณ์ที่เกิดต่อเนื่องกัน วรรณกรรม Dsytopia บางเรื่องกล่าวถึงการเมืองการปกครองในกำแพงก่อน แต่เล่าไปเล่ามาก็พูดถึงเหตุการณ์ Post-Apocalyptic อยู่เหมือนกัน ส่วนวรรณกรรม Post-Apocalyptic บางเรื่องก็เล่าจากสร้างอารยธรรมไปจนถึงการสร้างสังคม Dsytopia ขึ้นมาได้

          ดังนั้นการแยกวรรณกรรมทั้ง 2 ประเภทออกจากกันก็คงต้องมองว่าผู้แต่งเน้นโฟกัสไปที่เรื่องใดมากกว่ากัน

Story Eater